
Khi chúng ta thưởng thức một ly nước chanh dây thơm lừng hay một chiếc bánh mousse béo ngậy, có lẽ ít ai dừng lại để tự hỏi: loại quả với hương vị mê hoặc này đến từ đâu? Câu trả lời sẽ đưa chúng ta đến một vùng đất rộng lớn, đa dạng và đầy bí ẩn – đó chính là Nam Mỹ, cái nôi của gần như tất cả các giống chanh dây mà chúng ta biết đến ngày nay.
“Chanh dây Nam Mỹ” không phải là tên của một giống cây cụ thể. Thay vào đó, nó là một thuật ngữ bao trùm, chỉ chung cho các loài cây thuộc chi Passiflora có nguồn gốc từ lục địa này. Đây là một gia đình vô cùng đông đúc và đa dạng, với hàng trăm loài khác nhau, mỗi loài mang một vẻ đẹp và hương vị riêng. Hãy cùng nhau thực hiện một chuyến du hành để khám phá những “thành viên” nổi bật nhất của gia tộc chanh dây Nam Mỹ.
Passiflora edulis: “Nhà vua” và “Nữ hoàng” của thế giới chanh dây
Đây là loài chanh dây quan trọng nhất về mặt thương mại và cũng là loài mà chúng ta quen thuộc nhất. Nó có hai “phiên bản” chính, cả hai đều có nguồn gốc từ Nam Mỹ.
1. Chanh Dây Tím (Passiflora edulis)

- Nguồn gốc: Được cho là có nguồn gốc từ khu vực phía nam Brazil, trải dài qua Paraguay đến miền bắc Argentina.
- Đặc điểm: Quả nhỏ, tròn, vỏ tím sẫm và nhăn nheo khi chín. Nó nổi tiếng với hương thơm nồng nàn, quyến rũ và vị chua ngọt cân bằng hoàn hảo. Đây được xem là giống chanh dây “cổ điển”, lý tưởng cho việc ăn tươi trực tiếp.
- Vai trò: Là “nữ hoàng” về hương vị, được ưa chuộng trong các món tráng miệng cao cấp và là giống cây trồng phổ biến ở các vùng khí hậu cận nhiệt đới trên khắp thế giới.
2. Chanh Dây Vàng (Passiflora edulis f. flavicarpa)

- Nguồn gốc: Có nguồn gốc từ vùng Amazon của Brazil.
- Đặc điểm: Quả to hơn, vỏ vàng tươi, căng bóng. Vị của nó chua gắt và đậm đà hơn giống màu tím.
- Vai trò: Là “nhà vua” của ngành công nghiệp chế biến. Nhờ khả năng chịu nhiệt tốt, năng suất cao và vị chua đặc trưng, nó được trồng rộng rãi ở các quốc gia nhiệt đới như Ecuador, Colombia, Brazil, và Việt Nam để sản xuất nước cốt cô đặc, puree và nước ép xuất khẩu đi toàn thế giới.
Passiflora ligularis: Granadilla – “Nữ hoàng” ngọt ngào từ vùng Andes

Đây là một loài hoàn toàn khác biệt, mang đến một trải nghiệm vị giác tinh tế và sang trọng.
- Nguồn gốc: Có quê hương ở vùng núi Andes, trải dài qua các quốc gia như Colombia, Peru, Ecuador và Bolivia.
- Đặc điểm: Được biết đến với cái tên Granadilla hay chanh dây Colombia. Quả có lớp vỏ cứng, giòn, màu cam sáng. Phần ruột là một khối thạch trong mờ, ngọt thanh, không hề có vị chua. Hạt của nó mềm và ăn được, tạo ra âm thanh giòn rụm vui tai.
- Vai trò: Là một loại trái cây ăn tươi cao cấp, được mệnh danh là “chanh dây ngọt”, rất được ưa chuộng trên thị trường quốc tế.
Passiflora quadrangularis: Giant Granadilla – “Gã khổng lồ” hiền lành

Đây là loài có quả lớn nhất trong chi Lạc tiên, một sự tồn tại đầy ấn tượng.
- Nguồn gốc: Phổ biến ở các vùng nhiệt đới của Nam Mỹ.
- Đặc điểm: Quả có kích thước khổng lồ, có thể dài tới 30 cm và nặng vài kilogram, hình dáng thuôn dài. Phần thịt quả (cùi) rất dày, có thể được nấu chín như một loại rau củ. Phần ruột bên trong ít hơn so với kích thước quả, có vị ngọt nhẹ và hương thơm tinh tế.
- Vai trò: Tuy không phổ biến về mặt thương mại như các loại khác, nó vẫn được trồng trong các khu vườn gia đình như một loại cây độc đáo, vừa để ăn quả, vừa để lấy bóng mát.
Passiflora maliformis: Sweet Calabash – “Viên ngọc” ẩn mình

Đây là một loài ít được biết đến hơn nhưng lại sở hữu hương vị tuyệt vời.
- Nguồn gốc: Có nguồn gốc từ vùng Caribe và phía bắc Nam Mỹ.
- Đặc điểm: Quả nhỏ, tròn, có lớp vỏ rất cứng như gỗ. Phần ruột bên trong có màu xám hoặc cam nhạt, được miêu tả là có hương vị thơm ngon bậc nhất trong các loại chanh dây, giống như vị nho.
- Vai trò: Chủ yếu được tiêu thụ tại địa phương, là một “viên ngọc ẩn” mà không phải ai cũng có cơ hội nếm thử.
Xem thêm: Chanh Dây Ecuador: Khám phá trái cây được coi là “Vàng Lỏng” của Nam Mỹ
Tại sao Nam Mỹ lại là “vườn địa đàng” của chanh dây?
Sự đa dạng đáng kinh ngạc của các loài chanh dây tại Nam Mỹ là kết quả của hàng triệu năm tiến hóa trong một môi trường vô cùng phong phú.
- Đa dạng sinh thái: Từ những khu rừng nhiệt đới ẩm ướt của Amazon, đến những sườn núi cao, mát mẻ của dãy Andes, mỗi vùng sinh thái khác nhau đã tạo điều kiện cho sự hình thành và phát triển của các loài chanh dây riêng biệt, thích nghi với điều kiện sống của nơi đó.
- Sự tương tác với động vật: Mối quan hệ cộng sinh với các loài động vật thụ phấn (như ong, chim ruồi) và các loài động vật ăn quả (giúp phát tán hạt giống) đã góp phần tạo nên sự đa dạng di truyền cho các loài chanh dây.
Chanh dây Nam Mỹ” không chỉ là một cái tên, mà là một di sản thiên nhiên quý giá. Nó là cội nguồn, là điểm khởi đầu cho tất cả những hương vị chanh dây mà chúng ta yêu thích ngày nay. Từ vị chua gắt của chanh dây vàng Ecuador, vị ngọt thanh của Granadilla Colombia, cho đến hương thơm cân bằng của chanh dây tím Brazil, tất cả đều là những mảnh ghép tuyệt vời, tạo nên bức tranh đa sắc màu về một trong những loại trái cây quyến rũ nhất hành tinh. Hiểu về nguồn gốc của chúng giúp chúng ta thêm trân trọng hơn mỗi khi thưởng thức món quà diệu kỳ này từ thiên nhiên.
Dịch vụ gia công tại King Food
Trái cây sấy dẻo và hạt dinh dưỡng: https://xoaisaydeo.com/gia-cong-san-pham/
Các sản phẩm hàng xá: https://xoaisaydeo.com/product-category/hang-xa/
