Mít Nài: Nguồn Gốc, Đặc Điểm, Giá Trị Sử Dụng

Mít nài, hay còn gọi là mít rừng, là một loại quả độc đáo mọc hoang dã tại các khu vực rừng núi Tây Nguyên như Đắk Nông, Đắk Lắk và một số tỉnh miền Trung Việt Nam. Trước đây, loại quả này ít được chú ý, nhưng gần đây đã trở thành đặc sản được nhiều người săn lùng. Hãy cùng khám phá về mít nài qua bài viết dưới đây.

Nguồn gốc và phân bố

Mít nài là loại cây mọc tự nhiên trong rừng, không phải giống mít trồng phổ biến như mít Thái hay mít Tố Nữ. Cây thường xuất hiện ở các tỉnh Tây Nguyên như Đắk Nông, Đắk Lắk và một số tỉnh miền Trung. Trước đây, khi đến mùa (từ tháng 4 trở đi), trái mít nài chín rụng đầy gốc nhưng ít người quan tâm. Người dân địa phương thường chỉ nhặt về ăn hoặc rang hạt, chứ không bán.

Xem thêm: Mít có tốt cho người tập gym không?

Đặc điểm nổi bật

• Hình dáng và kích thước: Quả mít nài có kích thước nhỏ, thường chỉ nặng từ 0,3 đến 0,7 kg, có quả chỉ bằng nắm tay người lớn. Kích thước này nhỏ hơn đáng kể so với các loại mít thông thường và cả mít Tố Nữ.
• Vỏ: Vỏ ngoài có gai chi chít tương tự các loại mít khác. Khi chín, vỏ thường mềm và dễ lột bằng tay, đặc biệt là không có nhiều mủ.
• Múi: Bên trong quả có rất nhiều múi màu vàng ươm đẹp mắt, múi ướt (không ráo như mít dai), thơm lừng.
• Hương vị: Đây là điểm đặc biệt nhất của mít nài. Mít có vị chua chua ngọt ngọt đặc trưng, đôi khi có quả rất chua, khác hẳn vị ngọt đậm của các loại mít khác. Có người ví vị của nó khá giống với chanh leo.
• Hạt: Hạt mít nài có thể rang lên ăn, là món ăn vặt thú vị.

Quá trình thu hoạch gian nan

Việc thu hoạch mít nài không hề đơn giản do cây mọc cao trong rừng. Người dân phải căng bạt dưới gốc, dùng thang trèo lên cao để hái quả một cách cẩn thận. Sau khi thu hoạch, mít nài được vận chuyển đến các thành phố để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng.

Giá trị sử dụng

Trước đây, mít nài từng là loại quả rừng ít được chú ý, thường chín rụng đầy gốc và chỉ có người đi rừng nhặt về ăn hoặc rang hạt. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, mít nài trở thành một loại đặc sản lạ được nhiều người ở thành phố tìm mua, đặc biệt là các chị em phụ nữ, do tò mò về hương vị chua ngọt độc đáo và xu hướng ưa chuộng các loại quả rừng sạch, tự nhiên.

Do sự độc lạ và công thu hái vất vả, giá mít nài khá cao khi về đến thành phố, có thể lên đến khoảng 100.000 đồng/kg hoặc bán theo quả với giá từ 15.000 đến 50.000 đồng/quả tùy kích thước và thời điểm.

Mít nài chủ yếu được ăn tươi. Do có vị chua ngọt, một số người thích làm món mít dầm đường. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng mít khá chua và không hợp khẩu vị của tất cả mọi người.

Xem thêm: Mít Na: Giống Mít Đặc Sản Bản Địa Của Ba Vì, Hà Nội

Gỗ mít nài và ứng dụng

Không chỉ quả, cây mít nài còn có giá trị về mặt gỗ. Cây mít nài là cây gỗ lớn (cao tới 20-25m), gỗ có màu vàng đến nâu vàng, tương đối bền, chịu mối mọt tốt. Gỗ được dùng làm ván, đồ mộc, nhạc cụ, cột nhà, đóng thuyền… Nhựa cây cũng được sử dụng trong một số ứng dụng truyền thống.

Phân biệt với các loại mít khác

Mít nài khác biệt rõ rệt với các loại mít phổ biến khác (mít dai, mít mật, mít Thái, mít Tố Nữ) về kích thước quả (nhỏ hơn nhiều) và hương vị (chua ngọt thay vì ngọt đậm).

Kết luận

Mít nài Tây Nguyên là một loại quả rừng đặc sản có kích thước nhỏ, vị chua ngọt độc đáo, trước đây ít được quan tâm nhưng nay lại được người tiêu dùng thành thị săn lùng vì sự mới lạ và hương vị đặc biệt. Nếu bạn có cơ hội, hãy thử thưởng thức loại quả độc đáo này để cảm nhận hương vị riêng biệt mà nó mang lại.