Xoài Bưởi: Giống xoài phổ biến, dễ trồng, năng suất cao

Xoài Bưởi là giống xoài đang được trồng phổ biến, diện tích canh tác mở rộng nhanh chóng, chỉ đứng sau xoài Cát. Tuy phẩm chất chưa thể sánh bằng xoài Cát Hòa Lộc nhưng xoài Bưởi sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội về khả năng thích nghi, sinh trưởng và năng suất, khiến nó trở thành lựa chọn hàng đầu của nhiều nhà vườn, đặc biệt là những vườn mới lập.

Nguồn gốc tên gọi độc đáo

• Xoài Bưởi: Do trong vài năm đầu khi ra quả, xoài có mùi thơm đặc trưng giống quả bưởi.
• Xoài “3 mùa mưa”: Bởi vì cây xoài Bưởi sinh trưởng nhanh, chỉ sau khoảng 3 năm trồng từ hạt là đã có thể cho thu hoạch. Thậm chí, nhiều hộ chăm sóc tốt, cây có thể cho trái bói chỉ sau 18 tháng.
• Xoài “ghép”: Tên gọi này xuất phát từ đặc tính sinh sản đặc biệt của xoài Bưởi. Hạt xoài Bưởi thuộc loại đa phôi (polyembryonic), có thể cho ra 5-7 mầm, thậm chí cả chục mầm. Mỗi mầm phôi này đều là phôi vô tính, được hình thành từ noãn tâm phân hóa, có rễ cọc riêng biệt nên dễ dàng tách ra trồng. Do đó, không cần thiết phải ghép giống như các loại xoài khác, giá thành cây con xoài Bưởi nhân giống từ hạt cũng thấp hơn xoài Cát ghép 2-3 lần.

Cần lưu ý: Mỗi hạt xoài Bưởi chỉ có duy nhất 1 mầm hữu tính là kết quả thụ tinh giữa cây bố mẹ. Mầm này thường còi cọc, sinh trưởng kém và sẽ tự teo đi hoặc bị loại bỏ trong quá trình nhân giống.

Một số người hiểu nhầm “xoài ghép” là xoài được ghép trên gốc bưởi. Điều này là hoàn toàn sai lầm vì xoài và bưởi thuộc hai họ khác nhau, không thể ghép được. Xoài chỉ có thể ghép với các cây cùng họ Anacardiaceae như xoài khác (ví dụ xoài Cát Hòa Lộc thường được ghép trên gốc xoài Bưởi) hoặc cây đào lộn hột (điều).

Đặc điểm nổi bật của xoài Bưởi

• Dễ trồng, thích nghi rộng: Xoài Bưởi có thể sinh trưởng tốt trong nhiều điều kiện khí hậu và đất đai khác nhau, kể cả vùng đất có mực nước ngầm cao.
• Chịu úng tốt: Ít bị ảnh hưởng bởi lũ lụt khi bị ngập úng trong thời gian ngắn.
• Sinh trưởng nhanh, cho trái sớm: Thời gian cho thu hoạch nhanh, chỉ sau 3 năm trồng từ hạt.
• Ra hoa kết trái ổn định: Không có hiện tượng ra hoa cách niên.
• Dễ thu hoạch: Cây xoài Bưởi có chiều cao trung bình, thuận tiện cho việc thu hoạch.
• Vỏ quả dày, dễ vận chuyển: Giảm thiểu tối đa hư hỏng trong quá trình vận chuyển.
• Năng suất cao: Trồng ở điều kiện đất tốt, chăm sóc đầy đủ, quả xoài Bưởi có thể đạt trọng lượng 650g/quả, trung bình 3-4 quả/kg (200-350g/quả). Tỷ lệ thịt đạt 75-78%, độ Brix 16-18%.

Nâng cao chất lượng xoài Bưởi

Mặc dù cùng là giống xoài Bưởi nhưng chất lượng quả ở các vùng trồng khác nhau có thể không đồng đều. Ví dụ, xoài Bưởi ở Đồng Tháp và Tiền Giang có sự khác biệt về chất lượng. Do đó, cần quan tâm đến việc nâng cao chất lượng xoài Bưởi, bắt đầu từ khâu tuyển chọn cây đầu dòng, áp dụng kỹ thuật canh tác tiên tiến để nâng cao năng suất và chất lượng quả.

So sánh xoài Bưởi và xoài Cát Hòa Lộc

Có thể so sánh xoài Bưởi và xoài Cát Hòa Lộc giống như việc so sánh giữa giống lúa Nàng Hương và lúa IR64. Xoài Cát Hòa Lộc (giống lúa Nàng Hương) có chất lượng vượt trội nhưng năng suất thấp, trong khi xoài Bưởi (giống lúa IR64) có chất lượng thấp hơn nhưng năng suất cao, dễ trồng, thích nghi rộng.

Tùy vào điều kiện canh tác và nhu cầu thị trường mà nhà vườn có thể lựa chọn giống xoài phù hợp, không nên chỉ chú trọng vào chất lượng hoặc năng suất mà cần cân nhắc đến nhiều yếu tố khác để đạt hiệu quả kinh tế cao nhất.