Blog
Cam Bố Hạ: “Đặc sản tiến vua” một thời vang bóng
Khi nhắc đến những đặc sản nức tiếng của vùng đất Bắc Giang, bên cạnh vải thiều Lục Ngạn, không thể không kể đến cam Bố Hạ – một giống cam quý đã từng được mệnh danh là “cam tiến vua”, nức tiếng khắp gần xa bởi hương vị thơm ngon đặc biệt.
Tuy nhiên, ngày nay, việc tìm thấy một quả cam Bố Hạ “chính gốc” lại không hề dễ dàng. Giống cam này đã trải qua nhiều thăng trầm và đang đứng trước nguy cơ mai một. Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn chi tiết và toàn diện về lịch sử, đặc điểm và thực trạng của giống cam đặc sản này.
Cam Bố Hạ ở đâu?
Cam Bố Hạ là đặc sản của vùng Bố Hạ, thuộc huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang.
Cụ thể hơn, giống cam này được cho là có nguồn gốc và phát triển tốt nhất trên dải đất phù sa màu mỡ ven sông Thương, thuộc các xã như Đồng Tâm, Đồng Lạc, An Dương… của huyện Yên Thế. Chính điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu đặc trưng của vùng đất này đã góp phần tạo nên hương vị độc đáo không thể lẫn vào đâu được cho cam Bố Hạ.
Lịch sử “vàng son” của một đặc sản Tiến Vua
Vào thời kỳ hoàng kim, khoảng những năm 1960-1980, cam Bố Hạ là một niềm tự hào của người dân Bắc Giang.
- Danh xưng “cam tiến vua”: Tương truyền, nhờ hương vị thơm ngon đặc biệt, giống cam này đã được lựa chọn làm sản vật để dâng lên vua chúa, từ đó mà có tên gọi cao quý này.
- Thương hiệu nức tiếng: Cam Bố Hạ không chỉ nổi tiếng trong nước mà còn được xuất khẩu sang các nước Đông Âu, trở thành một thương hiệu nông sản có giá trị cao. Vào mỗi mùa thu hoạch, những chuyến xe chở đầy cam Bố Hạ xuôi ngược khắp nơi là một hình ảnh quen thuộc, biểu trưng cho sự trù phú của vùng đất Yên Thế.
Đặc điểm nhận dạng của cam Bố Hạ “chính gốc”
Cam Bố Hạ sở hữu những nét đặc trưng rất riêng biệt, từ hình dáng bên ngoài cho đến hương vị bên trong.
1. Hình dáng và vỏ ngoài
- Hình dáng: Quả có dạng hình cầu hơi dẹt, cân đối.
- Vỏ: Đây là đặc điểm nhận dạng quan trọng nhất. Vỏ cam Bố Hạ rất mỏng, mỏng đến mức có thể nhìn thấy những múi cam mờ mờ bên trong. Bề mặt vỏ mịn, bóng và có màu vàng cam hoặc hơi pha chút đỏ khi chín rộ.
- Đáy quả: Phần đáy quả có một vòng tròn nhỏ, hơi lõm vào, thường được gọi là “đồng tiền”.
2. Ruột và hạt
- Múi cam: Các múi cam to, đều, mọng nước và rất dễ bóc tách.
- Màu sắc: Ruột cam có màu vàng đậm, óng ả như mật ong.
- Hạt: Cam Bố Hạ là giống cam có hạt.
3. Hương vị – “Linh hồn” của đặc sản
Đây chính là yếu tố đã làm nên tên tuổi huyền thoại của cam Bố Hạ.
- Hương thơm: Quả có một mùi thơm rất đậm, thanh khiết và đặc trưng. Chỉ cần bóc nhẹ lớp vỏ mỏng, hương thơm đã lan tỏa khắp không gian.
- Vị: Cam Bố Hạ có vị ngọt đậm, sắc, nhưng không hề gắt, xen lẫn một chút chua rất nhẹ và thanh mát. Vị ngọt của nó được miêu tả là ngọt như mật, để lại một hậu vị sảng khoái nơi đầu lưỡi.
- Đặc điểm khác: Tép cam mọng nước nhưng không bị nát, khi ăn có cảm giác rất đã miệng.
Xem thêm: Một quả cam bao nhiêu calo? Thông tin chi tiết về các loại cam phổ biến
Thực trạng đáng buồn và nỗ lực phục hồi
Từ sau những năm 1980, diện tích trồng cam Bố Hạ bắt đầu suy giảm nghiêm trọng và dần bị thay thế bởi các giống cây trồng khác có hiệu quả kinh tế cao hơn như vải thiều, hoặc các giống cam mới năng suất hơn.
- Nguyên nhân thoái hóa:
- Giống cây bị già cỗi, thoái hóa sau nhiều năm canh tác.
- Sâu bệnh, đặc biệt là bệnh Greening (vàng lá gân xanh), đã tàn phá nhiều vườn cam.
- Sự cạnh tranh từ các giống cam mới, năng suất cao, ít hạt hơn.
- Hiệu quả kinh tế không còn cao như trước.
Điều này dẫn đến một thực trạng đáng buồn là nhiều người tiêu dùng hiện nay, ngay cả người dân Bắc Giang, cũng khó có thể tìm mua được một quả cam Bố Hạ đúng chuẩn hương vị xưa. Nhiều loại cam khác được bán trên thị trường và “gắn mác” cam Bố Hạ, nhưng không thể có được vị ngọt sắc và hương thơm đặc trưng đó.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, chính quyền địa phương và người dân huyện Yên Thế đã có những nỗ lực đáng ghi nhận trong việc bảo tồn và phục tráng giống cam quý này. Các dự án phục tráng giống, xây dựng mô hình trồng cam theo tiêu chuẩn VietGAP đã được triển khai với hy vọng có thể tìm lại được hương vị “cam tiến vua” nức tiếng một thời.
Cam Bố Hạ không chỉ là một loại trái cây mà còn là một di sản nông nghiệp, một phần ký ức và niềm tự hào của người dân Bắc Giang. Dù đã trải qua nhiều thăng trầm và không còn ở thời kỳ đỉnh cao, nhưng hương vị ngọt ngào, thơm lừng của nó vẫn luôn là một chuẩn mực, một huyền thoại trong lòng những ai đã từng có may mắn được nếm thử.
Dịch vụ gia công tại King Food
Trái cây sấy dẻo và hạt dinh dưỡng: https://xoaisaydeo.com/gia-cong-san-pham/
Các sản phẩm hàng xá: https://xoaisaydeo.com/product-category/hang-xa/
